“موتلولوق یا دا موتسوزلوق، چۇغونلوقلا بیر سچیمدیر.”
بیر گۆن اؤگرتمن اؤگرنجیلرینە حایاتئمئزداکی اؤنجەلیکلرین نەلر اۇلماسئ گرکلیلیگینی گۆزل بیر شکیلدە آنلاتئر.
اۇرتادا قۇجامان بیر کاوانۇز واردئر. ایچینە بۆیۆکچە تاش پارچالارئنئ یرلشتیریر وە سۇرار:
“أولادلارئم! کاوانۇز دۇلدو مو؟” اؤگرنجیلر حپ بیر آغئزدان:
“أوت حۇجام، دۇلدو” دەرلر. اؤگرتمن اۆزەرینە بیر آووچ چاقئل تاشئنئ یرلشتیریر وە سۇرار:
“پکی، گنچلر شیمدی دۇلدو مو؟”
“أوت حۇجام. ایشتە شیمدی دۇلدو.”
اؤگرتمن تبسسۆم أدەرک قوم ایلە گری قالان یرلری دۇلدورور. اؤگرنجیلر:
“شیمدی دۇلدو.” دەرلر. اؤگرتمنین سۇن حاملەسی بیر بارداق سویو آلئپ کاوانۇزا بۇشالتماسئدئر. اؤگرنجیلردن بیرینین تثبیتی چۇق گۆزلدیر:
“أوت حۇجام! بیزە شو درسی وردینیز: گۆنلۆک ایش پرۇگرامئمئز نە قادار دۇلو اۇلورسا اۇلسون، هر زامان ینی ایشلر ایچین ینی زامان بولابیلیریز.”
اؤگرتمنین جوابئ ایسە شؤیلەدیر:
“بونونلا برابر بنیم ورمک ایستەدیگیم سارغئت شودور؛ کاوانۇزا قۇیاجاغئمئز شەیلرین اؤنجەلیک سئراسئنئ دۇغرو تثبیت أدرسک، یاعنی اؤنجە بۆیۆک تاشلارئ، سۇنرا چاقئللارئ، سۇنرا قوملارئ، أن سۇنوندا دا سویو قۇیارساق کاوانۇزوموزو راحات دۇلدورموش اۇلوروز. ایشیمیزی دۇغرو یاپارساق، یاپماق ایستەدیگیمیز هر شەیی یاپاجاق یر وە زامان بولوروز. آما کاوانۇزا اؤنجە قومو قۇیارساق اۆستۆنە سادەجە بیرآز سو عیلاوە أدەبیلیریز. قایا وە چاقئل تاشلارئ دا دئشارئدا قالئر.”
قایالارئن نە اۇلدوغو بیلینییۇر مو؟
حایاتتا طئبقئ جام کاوانۇز گیبی دگیل می؟
یاپئلانلار یا دا یاپئلمایانلار، وریلنلر وەیا وریلمەینلر، سەویلنلر وەیا سەویلمەینلر… حپسی گؤزلر اؤنۆندە دگیل می؟
گچمیشتن، یاشانانلاردان عیبرت آلمایانلار، گلەجگینی گۆزللیکلرلە دۇلدورابیلیر می؟
دۆنیایا گۆزل باقماسئنئ بیلنلر ایچین، ایچیندە بین بیر گیزمین ساقلاندئغئ بیر باحچەدیر.
بیلینملیدیر کی گۆزل باقانلار گۆزل گؤرەجک، گۆزل گؤرنلر گۆزل دۆشۆنەجک، گۆزل دۆشۆننلر حایاتئندان تات آلاجاقلاردئر.
رسولوللاە (ص) کندیسینە دۆنیادا؛ نامازئن، گۆزل قۇقونون وە قادئنئن سەودیریلدیگینی سؤیلەرکن، بو اۆچ اۇلغودان دا ذەوق آلئنماسئ گرکلیلیگینی بلیرتمک ایستەمیشتیر.
رسولوللاە (ص) نامازئ اؤنجەلەرکن حایاتتاکی بیرینجی قایانئن، موتلولوق وە حوضورون باساماغئنئ آللاها قارشئ سۇروملولوغونون یاپئلماسئ حاقیقاتینی دیلە گتیرمیشتیر. دواملئلئغئ ساغلایاراق قئلئنان ناماز، حایاسئزلئقتان وە کؤتۆلۆکلردن اوزاقلاشتئراجاقتئر. ایسلام بۆیۆکلری، حایاسئزلئقتان اوزاقلاشمادان قئلئنان نامازئ سئرتتا تاشئنان بیر وبال، یۆک اۇلاراق نیتەلەمیشتیر.
“سانا واحیەدیلن بو ایلاهی کلامئ (باشقا اینسانلارا) عیللت وە نامازئندا دیققاتلی وە دواملئ اۇل؛ چۆنکی ناماز (اینسانئ) چیرکین فیعیللردن وە عاقلا ساغدویویا آیقئرئ اۇلان هر تۆرلۆ شەیدن آلئقۇیار. آللاهئ آنماق گرچکتن أن بۆیۆک أردم وە اییلیکتیر. آللاە بۆتۆن یاپتئقلارئنئزئ بیلیر.” (عانکبوت؛ 45)
ایکینجیسی؛ گۆزل قۇقو… دۆنیانئن حلال دائیرەسی ایچیندە بۆتۆن گۆزللیکلرینی قاپساماقتادئر. آللاهئن آرضئ گنیش اۇلدوغو گیبی نیعمتلری دە گنیشتیر. أت می جانئن چکتی؛ دۇموز أتی وە پوتلار آدئنا کسیلمەینلر حاریج نە ایستەرسن یەنیلەبیلیر. تاتلئ سولار مئ جانئن چکتی؛ سارحۇشلوق وریپ سنی سندن أدن ایچکیلر حاریج ایچیلەبیلیر. تک شارطئ ایسراف أتمەمکتیر. زیرا حاق تعالا؛ “یەیین، ایچین! ایسراف أتمەیین!” (آعراف؛ 31) بویورموشتور. دۆنیا نیعمتلری مۆمینلر ایچیندیر. آحیرت نیعمتلری ایسە سادەجە مۆمینلر ایچیندیر. آللاهئن حلال قئلدئغئنئ هیچ کیمسە حارام قئلاماز. آعراف سورەسیندە حاق تعالا شؤیلە بویورور: “دە کی؛ ‘آللاهئن قوللارئ ایچین چئقاردئغئ سۆسۆ (یاقئشان گییسییی)، تمیز رئزئقلارئ کیم حارام أتتی؟’ دە کی؛ ‘بونلار دۆنیادا أساسن مۆمینلر ایچیندیر، قئیامت (مزاردان قالقئش) گۆنۆندن ایعتیبارن سادەجە اۇنلار ایچین اۇلاجاقتئر.’ بیلن بیر تۇپلولوق ایچین آیتلریمیزی بؤیلە آچئقلارئز.” (آعراف؛ 32)
اۆچۆنجۆ تاشئمئز ایسە بلکی أن چۇق ایهمال أتتیگیمیز یا دا “چانتادا ککلیک” دۆشۆنجەسییلە پک اؤنمسەمەدیگیمیز “قادئن” یاعنی أشلریمیزدیر.
