شفاعات؛ سؤزلۆکتە بیر کیمسەنین باغئشلانماسئنئ ایستەمک، باشقاسئ آدئنا ایستەمک، دوعا وە ریجا أتمک دەمکتیر. حالق آراسئندا شفاعاتچئ دەنیلینجە عاقلا ایلک اۇلاراق دۆنیادا وە آحیرتتە آللاە ایلە آرامئزدا آراجئلئق یاپان، بیزی عاذابتان قورتاراجاق اۇلان کیمسەلر گلیر.
اینسانلارئن اؤنملی بیر قئسمئ أرمیشلرین /أولیانئن اینسانلارئ قاضالاردان، بلالاردان قۇرودوغونا وە اۇنلارئن هیممتی ایلە دوعالارئن قابول أدیلدیگینە اینانئر. آللاە ایلە بیرلیکتە شفاعاتچئلار أدینمک یایغئن “شیرک” تۆرلریندن بیریدیر.
مۆشریکلر آللاهئ اینکار أتمزلر، آنجاق اۇنون یانئندا /یاقئنئندا قورتارئجئلار حایال أدەرک آللاە ایلە بیرلیکتە بو کیمسەلردن دە شفاعات ایستەرلر. مۆشریک مانطئغئنا گؤرە؛ بیزلر آللاەتان اوزاق کیمسەلریز آنجاق آللاها یاقئن اۇلان اۇنون سەودیگی قوللار واردئر وە آنجاق بو قوللار واسئطاسئ ایلە آللاها اولاشابیلیریز. مۆشریک آللاهئن دگرلی قوللارئنئ کندیسی ایلە آراسئنا قۇیار وە آللاە ایلە بیرلیکتە اۇنلاردان دا شفاعات دیلنیر.
دین گۆنۆنۆن صاحیبی، طاریقات شەیحلری می؟
حاشا ألبتتە کی دگیللر! آنجاق تاصاووف کیتابلارئندا بو قۇنو ایلە ایلگیلی ایفادەلر عادتا آللاها، حاشا قافا توتار نیتەلیکتەدیر. حالقئمئزئن سایغئن قابول أتتیگی أثرلردە عالیم وە ولی اۇلاراق آندئغئمئز کیمسەلرین ایفادەلرینی اۇقویونجا حایرتلر ایچریسیندە قالیۇروز. کندیسینی آللاهئن اۇرتاغئ گیبی گؤسترن اۆنلۆ صوفیلر موحاممدین (ع) قئزئنا ورەمەدیگی گۆونجەیی تۆم مۆریدلرینە ورمیشلردیر.
شیرک وە یالان دۇلو ایفادەلردن باعضئلارئ شؤیلەدیر:
- عابدولقادیر گەیلانییە ایسناد أدیلن فیوضاتئ راببانی ایسیملی أثردن شو ساطئرلارئ عیبرتلە اۇقویۇروز: “بنیم قابریم بەیتوللاەتئر… بنیم أمریم آللاهئن أمریدیر؛ أگر ‘اۇل’ دەرسم اۇلور… حاشر گۆنۆ مۆریدیمە شفاعاتچئیئم بن، راببیمین قاتئندا، سؤزۆم رددۇلونماز… یر یۆزۆندەکی بیتکیلرین نە قادار یشرەجگینی، مەوجود قوملارئن نە قادار یشرەجگینی بیلیریم!..”
- ایمام شارانینین ولیلری تانئتتئغئ ‘طاباقاتۆل کۆبرا’ ایسیملی أثردە آحمد زاهیدین فاضیلتلرینی آنلاتئرکن اۇنون آغزئندان شونلارئ ناقلەدر: “هر کیم بو مسجیدیمە گلیر وە اۇرادا ایکی رکعات ناماز قئلارسا موطلاقا قئیامت گۆنۆ عاراصات مەیدانئندا، اۇنون ألینی توتارئم. چۆنکی آللاە تعالا، عاصرئمدا یاشایانلارئن تۆمۆنە بنی شفاعاتچئ قئلمئشتئر.”
- ایمام شارانی، آللاەتان قۇرقمادان وە تنقید أتمەدن ایبراهیم دوسوکینین (دوسوکیە طاریقاتئنئن قوروجوسو) شو سؤزلرینە یر ورمکتەدیر: “بن، یر یۆزۆندە بولونان بۆتۆن ولیلردەکی قووتە صاحیبیم. اۇنلارئن حیلعاتئ ألیمدە. ایستەدیگیمە ایستەدیگیم سۆسۆ، ماعنەوی ألبیسەیی گییدیریریم. بن اۇیوم کی، جهننمین بۆتۆن قاپئلارئنئ -کندیمە- ألیملە کیلیدلەدیم. کذا فیردەوس جننتینین قاپئلارئنئ دا ألیملە آچتئم. هر کیم، ایناناراق بنی زیارت أدر وە گؤچرکن ایمانلا گؤچرسە، اۇنون ایچین بندن واعاد: فیردەوس جننتینە گیرمە ناصیبی واردئر. بنزەری بیر اۇلای دا شؤیلەدیر: “یوسوف نبهانی، أبو بکیر بین موحاممد بین عیمرانئن کرامتلرینی دیزرکن شؤیلە دەر: آللاە تعالا اۇنون گچتیگی کؤیۆن ساکینلرینی عاففەدردی، آیاغئنئ اؤپن جننتلیک اۇلوردو.”
- مناقیبول عاریفیندە؛ جلالددین رومینین شو قئصصاسئ ناقلەدیلیر: “بیر گۆن درویشلردن بیری اؤلمۆشتۆ. جسدین مزارا یرلشتیریلمەسینین آردئندان مەولانا ایکی آیاغئنئ مزارا سارقئتئپ بیر سۆرە موراقبەیە دالدئ. سۇنرا بیر ناعرایلا کندینە گلیپ گۆلەرک قالقتئ. اۇنونلا ایچلی دئشلئ اۇلان آرقاداشلار بونون نیدنینی سۇردولار. مۆنکر وە نکیر اۇنا أذییت أتمک ایچین گلمیشلردی. بن مرحامت أدیپ بو بیزیمدیر دیەرک اۇنلارا أنگل اۇلدوم (…) دییە بویوردو مەولانا.”
- بایزید بسطامی شؤیلە دەر: “قئیامت گۆنۆ جهننم یۇلو اۆزەریندە دوروپ تەوحید أهلیندن هرحانگی بیری آتشە آتئلمایا گؤتۆرۆلۆرکن اۇنون ألیندن توتوناراق جننتە سۇقامایان طالەبەم، بنیم طالەبەم دگیلدیر.”
- شاهئ ناقشیبندینین بوقالەموندان شفاعات ایستەدیگی وە کؤپکلرلە بیرلیکتە دوعا أتتیگی، آیرئجا مۆریدلرینین حپسینە شفاعات أدینجەیە قادار جننت نیعمتلریندن فایدالانماق ایستەمەدیگی دە تاصاووف کیتابلارئندا مەوجودتور.
عالملرین راببی اۇلان آللاها ناسئل مەیدان اۇقوندوغونو گؤریۇرسونوز، دگیل می؟ کندیسینی ناسئل دا آللاها اۇرتاق یاپیۇر، سانکی جننتین وە جهننمین صاحیبی اۇنلارمئش گیبی قۇنوشیۇرلار! ماعالأسف بو تۆرلۆ آنلاتئملارا چۇق یردە راستلاماق مۆمکۆندۆر.
بو شیرک وە حورافەلرین گۆنجل یانسئمالارئنئ دا اونوتماماق گرکیر. اؤرنگین ماحمود اوستاعۇثماناۇغلو شونلارئ سؤیلەمکتەدیر: “أفندی بابام بویوردو کی؛ ‘آحیرتتە ملکلر بیر کیمسەیی جهننمە گؤتۆرمک ایچین توتسالار وە اۇ کیشی: بن ناقشیبندی طاریقاتئنئن حالیدی قۇلونا منسوبوم، دەسە؛ اۇنون حۆرمتینە بئراقئرلار.”
آللاهئن ألچیسی موحاممد (ع) کندی سۇنونون ناسئل اۇلاجاغئنئ بیلمییۇر، کندی قئزئنا گۆونجە ورەمییۇر، آما بیریلری آحیرتتە؛ ‘بن ناقشیبندی طاریقاتئندانئم’ دەیینجە قورتولیۇر. بو آنلایئشئن ایسلام ایلە بیر عالاقاسئ اۇلابیلیر می؟ ألبتتە کی اۇلاماز… آما گلین گؤرۆن کی، طاریقاتلار بؤیلە ماثاللارلا دۇلوپ تاشمئشتئر.
