3-نجۆ دلیل (باقارا؛ 279)
شاید (فائیض حاققئندا سؤیلننلری) یاپمازسانئز، آللاە وە رسولۆ طارافئندان آچئلان ساواشتان حابرینیز اۇلسون. (باقارا سورەسی؛ 279)
بو آیتتە دە آللاە وە رسولۆ بیرلیکتە قوللانئلمئش وە “وە” باغلاجئ ایلە آیرئلمئشتئر. آما آیتتەکی؛ “آللاە وە رسولۆنۆن فائیضجیلرە آچتئغئ ساواش” ایفادەسینین بیری آللاە، دیگری رسول طارافئندان آچئلمئش ایکی فارقلئ ساواشئ قاصدەتمەدیگی آچئقتئر. قاصدەدیلن آللاهئن رسولۆ ایلە بیلدیردیگی حۆکۆملری قابول أتمەییپ فائیض ییەنلر، آللاها قارشئ ساواش آچمئش (وەیا آللاە اۇنلارا حارب آچمئش) گیبیدیر.
4-نجۆ دلیل (مائیدە؛ 33)
آللاە وە رسولۆنە قارشئ ساواشانلارئن وە یر یۆزۆندە (حاق) دۆزنی بۇزمایا چالئشانلارئن جزاسئ آنجاق یا اؤلدۆرۆلمەسی، یا آسئلماسئ، یاحود أل وە آیاقلارئنئن چاپرازلاما کسیلمەسی، یاحود دا بولوندوغو یردن سۆرۆلمەسیدیر. (مائیدە سورەسی؛ 33)
بو آیتتە دە آللاە وە رسولۆ بیرلیکتە قوللانئلمئش وە “وە” باغلاجئ ایلە آیرئلمئشتئر. آما بو آیتتە دە هم آللاها هم رسولە قارشئ آچئلمئش ایکی فارقلئ ساواشتان باحثەدیلمەمکتەدیر. آیت؛ مۆسلۆمانلارا ایحانت أدن، اۇنلارا ضارار ورن وە اۇنلارلا ساواشان کیمسەلری آنلاتیۇر.
5-نجی دلیل (نیسا؛ 100)
کیم آللاە یۇلوندا هیجرت أدرسە، یر یۆزۆندە گیدەجک چۇق یر دە بولور، گنیشلیک دە بولور. هر کیم آللاها وە رسولۆنە هیجرت أتمک ماقصادئیلا أویندن چئقار دا، سۇنرا کندیسینە اؤلۆم یتیشیرسە قوشقوسوز اۇنون مۆکافاتئ آللاها دۆشر. آللاە چۇق باغئشلایئجئدئر، چۇق مرحامت أدیجیدیر. (نیسا سورەسی؛ 100)
بو آیتتە دە آللا بو آیتتە دە آللاە وە رسولۆ بیرلیکتە قوللانئلمئش وە “وە” باغلاجئ ایلە آیرئلمئشتئر. آما بو آیتتەکی “آللاها وە رسولۆنە هیجرت أدن کیمسە” ایفادەسی ایلە هم آللاها هم رسولۆنە (ایکی فارقلئ سالئغا) هیجرت أدن کیمسەدن باحثەدیلمییۇر. سادەجە “آللاە یۇلوندا هیجرت أدن” کیمسەدن باحثەدیلیۇر.
6-نجئ دلیل (آحزاب؛ 36)
آللاە وە رسولۆ بیر ایشە حۆکۆم وردیگی زامان، اینانمئش بیر أرکک وە قادئنا اۇ ایشی کندی ایستگینە گؤرە سچمە حاققئ یۇقتور. هر کیم آللاە وە رسولۆنە قارشئ گلیرسە، آپآچئق بیر ساپئقلئغا دۆشمۆش اۇلور. (آحزاب سورەسی؛ 36)
بو آیتتە بو آیتتە دە آللاە وە رسولۆ بیرلیکتە قوللانئلمئش وە “وە” باغلاجئ ایلە آیرئلمئشتئر. آما “آللاە وە رسولۆنۆن وردیگی حۆکۆمدن” باحثەدیلیرکن بیری آللاها، بیری رسولە عائید اۇلماق اۆزەرە ایکی فارقلئ حۆکۆمدن باحثەدیلمییۇر. آللاهئن بویوردوغو تک بیر حۆکۆمدن باحثەدیلیۇر.
7-نجی دلیل (نور؛ 48)
اۇنلار کندی آراسئندا حۆکۆم ورمەسی ایچین آللاها وە رسولۆنە چاغئرئلدئغئندا، باقارسئن کی ایچیندن بیر قئسمئ یۆز چەویریپ دؤنرلر. (نور سورەسی؛ 48)
بو آیتتە دە آللاە وە رسولۆ بیرلیکتە قوللانئلمئش وە “وە” باغلاجئ ایلە آیرئلمئشتئر. آما 6-نجئ دلیل (“آحزاب؛ 36” آیتی) ایچین سؤیلنن شەیلر بو آیت ایچین دە گچرلیدیر. زیرا بیری آللاها، دیگری رسولۆنە عائید فارقلئ حۆکمۆن بولونمادئغئ بیلعاکیس آللاهئن آحکامئنا گؤرە رسولۆنۆن وردیگی تک بیر حۆکمۆن وار اۇلدوغو (قاصدەدیلدیگی) آچئقتئر (باشقا ناسئل اۇلابیلیردی ذاتن).
8-نجی دلیل (تەوبە؛ 90)
ماعذرتی اۇلان بدەوی عارابلار ایذین آلماق ایچین گلدیلر. آللاە وە رسولۆنە یالان سؤیلەینلر ایسە اۇتوروپ قالدئلار. اۇنلاردان کافئر اۇلانلارا ألم وریجی بیر عاذاب أریشەجکتیر. (تەوبە سورەسی؛ 90)
بو آیت، آللاە وە رسولۆنۆن ایکی فارقلئ اۇتۇریتە اۇلمادئغئنئ داحا فارقلئ بیر شکیلدە قانئتلاماقتادئر. زیرا بو آیتلردە رسولە یاپئلان حیلەلر آللاها یاپئلمئش بیر حیلە اۇلاراق قابول أدیلمکتە، آما بو دوروم یینە “آللاە وە رسولۆ” کلیمەلری بیرلیکتە قوللانئلاراق ایفادە أدیلمکتەدیر. آیتتەکی؛ “آللاە وە رسولۆنە یالان سؤیلەمک” ایفادەسی نە آنلاما گلیر؟ بیر اینسانئن آللاە ایلە قۇنوشوپ اۇنا یالان سؤیلەمەسی مۆمکۆن اۇلامایاجاغئنا گؤرە بو آیتتە، ساواشا قاتئلماماق ایچین رسولە سؤیلنمیش بیر یالاندان باحثەدیلیۇر اۇلمالئدئر. آما گؤرۆلدۆگۆ اۆزەرە بو یالانئن آللاها وە رسولۆنە سؤیلندیگی بەیان أدیلمیشتیر. یاعنی هم آللاها هم رسولە سؤیلنمیش ایکی یالان یۇقتور. آما بونا راغمن آیتتە؛ “آللاە وە رسولۆنە” ایفادەسی واردئر. دەمک کی “آللاە وە رسولۆنە” ایفادەسی ایکی فارقلئ اۇتۇریتەیی تمثیل أتمەمکتەدیر.
9-نجو دلیل (تەوبە؛ 65)
أگر اۇنلارا (نیچین آلای أتتیگینی) سۇرارسان؛ “بیز سادەجە لافا دالمئش شاقالاشیۇردوق،” دەرلر. دە کی: “آللاە وە آیتلری وە رسولۆیلە می آلای أدیۇرسونوز.” (تەوبە سورەسی؛ 65)
بو آیتتە دە بنزەر بیر دوروم سؤز قۇنوسودور؛ زیرا بورادا دا 1) آللاە، 2) آیتلری، 3) رسولە بیرلیکتە ذیکرەدیلمیش وە بو اۆچ کلیمە دە “وە” باغلاجئ ایلە آیرئلمئشتئر. آما آللاە، آیتلری وە رسولۆ ایلە آیرئ آیرئ آلای أدیلمیش دگیلدیر. رسولوللاە حاققئندا آلایجئ قۇنوشان باعضئ کیمسەلر قاصدەدیلمیشتیر. آما بو دوروم آللاها وە آیتلرینە وە رسولۆنە یاپئلمئش بیر سایغئسئزلئق اۇلاراق قابول أدیلمیشتیر. یاعنی آیرئ آیرئ آلای قۇنوسو أدیلمیش اۆچ فارقلئ موحاطاب یۇقتور. تک موحاطاب (رسول) واردئر. لاکین رسولۆ قۇنو أدینن بو آلای، رسول ایلە بیرلیکتە آللاها وە آیتلرینە دە نیسبت أدیلمیشتیر.
10-نجو دلیل (تەوبە؛ 16)
یۇقسا آللاە، جیهاد أدیپ آللاە وە رسولۆ وە مۆمینلردن باشقاسئنئ کندیسینە سئرداش أدینمەینلری بیلمەدن (اۇرتادان چئقارمادان) بئراقئلاجاغئنئزئ مئ ساندئنئز؟ آللاە یاپتئقلارئنئزدان حابرداردئر. (تەوبە سورەسی؛ 16)
بو آیتتە دە “آللاە، رسولۆ وە مۆمینلر” بیرلیکتە ذیکرەدیلیۇر وە اۆچۆ دە بیربیریندن “وە” باغلاجئ ایلە آیرئلیۇر. بیر اینسانئن آللاهئ (مۆستاقیلن) سئرداش أدینمەسی مۆمکۆن اۇلمایاجاغئنا گؤرە بو آیتتە رسولۆ وە مۆمینلری دگیل دە، اۇنلاردان باشقاسئنئ (مۆشریکلری) سئرداش أدیننلر ایفادە أدیلیۇر دەمکتیر. دەمک کی رسول وە اۇنونلا بیرلیکتە بولونان مۆمینلری سئرداش أدینن آللاهئ سئرداش أدینمیش، اۇنلارا ایحانت أدیپ مۆشریکلری سئرداش أدینن ایسە، آللاها ایحانت أتمیش اۇلیۇر. یاعنی هم آللاە هم رسول هم دە مۆمینلر آیرئ آیرئ سئرداش أدینیلمییۇر. أدینیلەمز.
بنزەر دوروم “آللاە وە رسولۆنە قارشئ ساواشمئش بیر آدامدان” باحثەدیلن شو آیتتە دە مەوجودتور:
11-نجی دلیل (تەوبە؛ 107)
بیر دە اینکار أتمک، مۆمینلرین آراسئنا آیرئلئق سۇقماق وە داحا اؤنجە آللاە وە رسولۆنە قارشئ ساواشمئش اۇلان آدامئ قۇروماق ایچین مسجید (دئرار مسجیدی) قورانلار وار. (اۇنلار:) “بیز سادەجە اییلیک یاپماق ایستەدیک” دییە یمین دە أدەجکلر. حالبوکی آللاە اۇنلارئن کسینلیکلە یالانجئ اۇلدوغونا شاهیدلیک أدر. (تەوبە سورەسی؛ 107)
هرحانگی بیر اینسانئن وەیا تۇپلولوغون آللاە وە رسولۆ ایلە آیرئ آیرئ ساواشماسئ مۆمکۆن دگیلدیر. یاعنی بورادا دا بیری آللاها، دیگری رسولە قارشئ آچئلمئش ایکی فارقلئ ساواش یۇقتور. رسولە وە مۆمینلرە قارشئ آچئلان بیر ساواش، رسولوللاە ایلە ساواشان بیری واردئر. آما آیتتە هر زامان اۇلدوغو گیبی “آللاها وە رسولۆنە قارشئ آچئلان ساواش” ایفادەسی یر آلئر.
