حالبوکی موطلاق قازانچ؛ آللاها اینانئپ، بو اینانجئنا حایاتئنئ شاهید قئلاراق اؤلن کیشی ایچین حاضئرلانمئش جننتتەدیر. سۇروملولوغون فارقئندا اۇلوپ اۆستۆن اۇلما غایرتی ایچینە گیرنلر، یاقئنئنداکی دۇستلارئنا ایحتیاجئ واردئر. زیرا عالملرین یگانە صاحیبی؛ اۆستۆن اۇلانلارئن، آللاها قارشئ سۇروملولوق بیلینجیندە اۇلاجاغئنئ بلیرتمیشتیر. (حوجورات سورەسی؛ 13)
سۇروملولوق بیلینجینین اۇلوشماسئ؛ آنجاق آللاها گۆونەرک تسلیم اۇلمایا، گؤملگین ایلک دۆگمەسی حۆکمۆندە اۇلان بشر ألچیلرە اویولماسئنا وە ذررە اییلیک وە کؤتۆلۆکلرین جزاسئنئن گؤرۆلەجگی گرچگینین دواملئ دیری توتولماسئنا باغلئدئر.
بو دوروم اینسانا گۆونلی بیر آلان اۇلوشتورور. گۆونلی آلاندا اۇلان کیشیلر یۇلا چئقمایا حاضئردئرلار. رۆشدۆنۆ ایثبات أتمک دوروموندادئرلار.
رۆشد چاغئنا گیرمک؛ شاحصیەت اۇلوشومونو، گۆونیلیر وە أهلیەتلی بیر مۆمین اۇلمایئ، پاراسئنئن حسابئنئ ایی یاپمایئ گرکلی قئلار.
گۆونلی آلاندا قالمایئ باشارانلار آرتئق أولنەرک گۆونلی مکانا گچیش یاپمایئ حاق أتمیشلردیر. گۆونلی مکاندا أش، چۇجوقلار، آننە-بابالار، آقرابالار، قۇمشولار، آرقاداشلار واردئر. بونلارئ قۇرویان زئرە دا عادیل تۇپلومون اۇلمازسا اۇلماز شارطلارئ اۇلان عاقئل، جان، مال، اینانچ وە نسیل گۆونلیگیدیر.
أولیلیک، یارئم طارافئن تاماملانماسئدئر. زیرا آللاە رسولۆ؛ “هر کیم أولنیرسە، دینینین یارئسئنئ ساغلام قئلمئش اۇلور. دیگر یارئسئ ایچین دە آللاەتان قۇرقمالئدئر.” دەمیشتیر.
أولیلیک، ایکی طارافئن حاق وە حوقوقونو بیلیپ، سئنئر ایحلالی یاپئلمادان ایکی ساغلئقلئ بیرەیین بیر سؤزلشمە ایلە بیربیرلریندن فایدالانما حاققئنئ ألدە أتمەسیدیر.
بیر کابینە قورولماقتادئر. بو کابینەنین دئش ایشلری باقانئ بەیلر، ایچ ایشلری باقانئ دا حانئملاردئر. ایشلر ایستیشارە ایلە یاپئلمالئدئر. آنلاشمازلئقلاردا دا آللاە وە رسولۆنۆن نە دەدیگی ایی بیلینملیدیر.
ایقتیدار یارئشئنا گیریلمەملیدیر. ایقتیدار حئرصئ؛ گۆزللیکلری گؤرمەدە کؤر، دینلەمەدە قولاقلارئ ساغئر، سؤیلەمەدە دیللری لال أتمکتەدیر. “سۇن سؤز آللاهئندئر” دیەنلر هم بو دۆنیادا هم دە آحیرتتە مۆکافاتلاندئرئلاجاقلاردئر.
سەوەبیلمک، اینانابیلمک وە گۆونەبیلمک اینسانئ دیگر ماحلوقلاردان آیئران اؤزللیکلردیر. ایچ حوضورونو یاقالامئش بیر بیرەیین، هر قۇنودا کندیسینە دستک ورەجک بیرینە ایحتیاجئ واردئر.
سەوەبیلەجگی، گۆونەبیلەجگی، آنابیلەجگی، دایانابیلەجگی، کندیسینە اؤرتۆ اۇلاجاغئ بیری، کیشییە بو دۆنیایئ جننت قئلار. اؤلۆم سۇنراسئ جننت بو دۆنیانئن اوزانتئسئ دگیل میدیر؟
بوندان دۇلایئ راببیم، سۇروملولوغونون فارقئندا اۇلوپ، اینانجئنئ حایاتلارئنا شاهید قئلانلارا اؤندر اۇلمانئن دیلنمەسینی ایستەرکن بونون ناسئل اۇلاجاغئنئ دا سؤیلەمیشتیر.
أی راببیم! بیزە گؤز ببگی أشلر وە گؤز ببگی أولادلار ور. بیزی کندینی قۇرویانلارئن باشئندا (اؤندر) أیلە! (فورقان سورەسی؛ 74)
بیر اینسانئن حایاتتا أن بۆیۆک زنگینلیگی اؤنجەلیکلە سۇروملولوغونون فارقئندا اۇلاراق بو دۇغرولتودا یاشاماقتئر. عاقابیندە گؤز آیدئنلئغئ أشی وە أولادلارئ اۇلماسئ ساغلام بیر قالعە صاحیبی اۇلماق ایچین شارطتئر.
بیربیرینە أمانت اۇلدوقلارئنئ بیلنلر بیربیرلرینە گۆون ورمک زۇروندادئرلار.
قارشئلئقلئ سەوگی وە سایغئ ایچیندە اۇلانلار، حال وە حارەکتلریندە ایی نیەت وە داورانئش اۇلمالئدئر.
بونون ایچین دە ایلتیشیم گۆزل یاپئلمالئدئر. ساغلئقلئ ایلتیشیم، آنلاملئ حایات سونار. بو دا ساکین وە موطمائین روح حالینین گلیشمەسینە یۇل آچار. بونون ایچین دە اؤزگۆر اۇرتام شارطتئر.
حاصئلئ کلام: سۇن قالعە عائیلەدیر. آللاە رسولۆنۆن سؤزۆنۆ دینلەمەییپ اۇقچولار تپەسینی ترک أدنلر ینیلگییە سبب اۇلموشلاردئر. سۇن قالعە ترک أدیلیرسە اینسانلئق بیتەجکتیر.
آسیە تۆرکان – عائیلە دانئشمانئ
